مالكيت فكري، به عنوان يكي از زيرساختهاي توسعه فناوري، بيش از يك قرن است كه در دنيا مورد توجه ويژه قرار گرفته است و در اين راستا نيز بيش از 25 نوع كنوانسيون و معاهده بين المللي وجود دارد كه همگي حاكي از اهميت اين مقوله به عنوان زيرساخت توسعه فناوري مطرح مي شود.
در دنياي امروز دستيابي به تكنولوژي هاي نو و اقتصاد دانش بنيان يكي از شاخصهاي توسعه و پيشرفت ملل محسوب ميشود وبراي ايجاد انگيزه در بين محققين و مخترعينو واحدهاي (R&D) (تحقيق و توسعه)، يكي از راهكارهاي مفيد، ايجاد نظام حمايتي در قالب اختراعات است و كشورها با ايجاد نظام حق انحصاري براي اختراعات و نوآوريها سعي ميكنند تا هزينه هاي تحقيق و توسعه دوباره عايد صاحب فكر گردد تا بيش از پيش به فعاليتهاي خلاقانه بپردازد چرا كه با رشد مهندسي معكوس و كپي برداري، تكنولوژيهاي اصيل و نو كه موجب تزريق خون تازه در كالبد صنعت كشور است به فراموشي سپرده خواهد شد و روح تفحص و خلاقيت و نوآوري در بين افراد جامعه از بين خواهد رفت، لذا تنها در سايه يك نظام حمايتي در قالب اختراعات است كه روح تحقيق در جامعه گسترش خواهد يافت و ميتوان با اعطاء حقوق لازم (اختراع) به مخترعين اين روحيه را تقويت نمود.
مالكيت فكري (PropertyIntellectual)
نتايج عيني حاصل از خلاقيتهاي فكري انسان را مالكيت فكري مينماند. مالكيتهاي فكري در دو دسته كلي مالكيت صنعتي و حق نشر قرار ميگيرند.
تقسيم بندي مالكيت فكري
1. مالكيت صنعتي (Industrial Property)
اختراع (Invention): محصول يا فرآيندي است كه راه نويني را جهت انجام كاري ارائه ميدهد يا راه حل فني جديدي را براي حل مشكلي پيشنهاد ميكند. پس اختراع لزوماً نبايد خيلي برجسته و يا داراي ارزش علمي خيلي بالا باشد.
علامت تجاري (Trademark): نشانه يا شاخصي است كه معرف كالاها يا خدمات معيني است كه توسط شخص يا شركت خاصي ارايه ميشود.
نشان جغرافيايي (Geographical Indication): نشانهاي است براي كالاهايي كه مبدا جغرافيايي ويژه و مشخصي دارند و داراي كيفيت يا اعتباري ميباشند كه ناشي از خاستگاه اصلي و اوليه آنهاست.
طراحي صنعتي (Industrial Design): طراحي صنعتي جنبه تزئيني يا زيبايي شناسي كالا را نشان ميدهد. طراحي صنعتي ميتواند شامل خصوصيات سه بعدي مثل شكل كالا يا خصوصيات دو بعدي مانند الگوها، خطوط و رنگ باشد.
نقشههاي مدارهاي مجتمع (Topography of Integrated Circuits): توپوگرافي مدارهاي يكپارچه همان مدارهاي كامل الكترونيك است.
رازهاي تجاري (Trade secret): اسرار تجاري شامل هر فرمول، الگو، مهارت عيني، ايده، فرايند يا اطلاعات منسجمي است كه براي صاحب آن در بازار مزيت رقابتي فراهم ميكند و به صورت محرمانه حفظ ميشود.
2. حق نشر و حقوق مرتبط با آن (Copyright and Related Rights)
آثار مكتوب، نرمافزارهاي رايانهاي، موسيقي، شعر، فيلم و مجسمهسازي و ديگر مقوله هاي هنري ميتوانند در قالب حق نشر و حقوق مرتبط با آن محافظت شوند.
در اين واحد متقاضيان ثبت پتنت بايد تشكيل پرونده دهند سپس، پرونده متقاضيان به واحد مالكيت فكري معاونت فناوری پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران ارسال ميشود تا درصورت قابليت اخذ پتنت، اقدام مقتضي انجام پذيرد. در اين زمينه، بايد روياليتي و حق السهم پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران نیز در نظر گرفته شود. در صورت ثبت پتنت، اين واحد با معاونت فناوری پژوهشگاه به منظور ارتقاء و گرنت استاد مكاتبات لازم را انجام خواهد داد. واحد ثبت اختراع و مالکیت فکری آماده ارائه مشاوره به تمام مراجعین گرامی در حوزه های زیر است:
در خصوص اهمیت ثبت اختراع
در خصوص چگونگی ساخت نمونه اولیه و آزمایشگاهی اختراع
در خصوص چگونگی صنعتی سازی و طرق تولید اختراع
در خصوص چگونگی اخذ مجوزهای لازم جهت تولید و صنعتی سازی اختراع
در خصوص چگونگی انجام ثبت بین المللی اختراع
ارائه مشاوره به اعضای هیئت علمی دانشگاه در خصوص چگونگی کسب پایه تشویقی و امتیاز ارتقاء پیرامون ثبت اختراع جهت اعضای هیئت علمی
در خصوص نحوه تنظیم اظهارنامه اختراع جهت ثبت داخلی اختراع
در خصوص نحوه تنظیم ادعانامه اختراع جهت ثبت داخلی اختراع
در خصوص نحوه تکمیل فرمهای شرح توصیف، خلاصه توصیف و چگونگی ترسیم اشکال و نقشه های اختراع
در خصوص طرق دریافت تسهیلات از بنیاد ملی نخبگان جهت اختراعات و نحوه انجام عضویت مخترعین در بنیاد ملی نخبگان
در خصوص نحوه مشارکت در جشنواره های برگزار شده توسط بنیاد ملی نخبگان که پیرامون اختراعات می باشند.
ارائه مشاوره های غیر حضوری از طریق تماس تلفنی جهت برخی کلیات ثبت اختراع و فرآیندهای آن
فرایند گردش کار این واحد به شرح زیر می باشد: 1- تشکیل پرونده
-ارائه توصیف کامل اختراع ، خلاصه و ادعانامه ، تصاویر و فیلم مربوط به اختراع و تکمیل فرمهای پرسشنامه علمی اختراع - پرداخت وجه کارشناسی
2- تعیین داور و ارسال پرونده به داوران منتخب (همراه تصویر مدارک ثبت اختراع (حداکثر 3 داور) و 2 هفته مدت زمان مورد نیاز جهت تکمیل پرسشنامه توسط داوران) 3- دریافت نظرات داوران و پرداخت حق الزحمه داوری 4- بررسی نظرات داوران و اعلام به متقاضیان مبنی بر تائید یا عدم تائیدیه علمی